Sinema ve propaganda ilişkisi ihmal edilen bir alandır. Kitlelerin gözünde sinema bir zaman geçirme ve eğlence aracıdır. Görünürde de sinema kitlelerin bu beklentisini karşılıyor. Kitleler belki bu yönüyle sinemayı masum ve sıradan olarak görebilirler. Ancak sinema hiçbir zaman göründüğü gibi masum olmadı ve olmaya da niyeti yoktur. Sinema ilk günden itibaren kitleleri eğitmek ve kültür dayatmak için bir silah olarak kullanıldı. Sinema, bilinçaltı yoluyla kitleleri istediği gibi değiştirme ve etkileme yolunda kullanılıyor. Bu meydanda savaşı kazanıp, masa başında kaybetmeye başlar. Devletler, sinema üzerinde propaganda yaparak, vermek istedikleri mesajları kitlelere ileterek, kendilerine hayranlık beslemelerine ve istediklerine kitlelere düşman gösterirler.
Sinema artık bir eğlence aracı olmaktan çıkmıştır. Kültürel savaşın en önemli argümanı olmuştur. Sinemayı en iyi kullananlar, kendilerini dünyaya güzel, iyi göstermekteler. İstediklerini düşman ve kötü imajı vermektedirler.
Amerikan sineması, sinemayı propaganda olarak kullanmayı en iyi yapan ülkedir. Sinema üzerinden başarısızlıklarını başarı diye lanse etme konusunda maharetlidir.
ABD’nin sinema üzerinden doğrudan mesaj verdiği filmlerden biri de 300 Spartalı filmidir. Son dönemde doğudaki imajını düzeltmek ve kendi tarihini yüceltme için bol bol filmlerden yararlanmaktadır. 300 Spartalı Batının kendi tarihini masum, iyi göstermek adına yaptığı bir çalışma. Aynı zamanda kitlelere doğu insanın geçmişini kötüleme ve doğu devletlerin zalim, diktatörlüğünü yansıtma derdinde.
300 Spartalı tamamen tek taraflı oynayan bir film. Doğu, insanın çirkin, tipsiz, zalim ve hayvan gibi gösteriyor. Kendi insanı, yakışıklı, güzel, cazibeli, çekici, hoş lanse etmektedir.
Batının, özgürlüğüne düşkün olduğunu sürekli vurgulayan film, batının kendi ülkesinin özgürlüğü için her şeyi yapacaklarını; ölmeyi göze aldıklarını, birbirinden farklı düşünseler de birleşeceklerini ve demokrasinin yaşaması için ellerinden geleni yapacaklarının mesajını gözümüze bata bata aktaran film, doğu insanına ve devletlerine mesaj ve gözdağı vermektedir. Yani biz her zaman biriz ve kanımızın son damlasına kadar savaşırız. Sizden korkumuz yok. Bizim sayımız az da olsa, 300 askerimizi on binleri, yüz binleri bulan askerlerinizi ezer geçer.
Tükürsen boğulacak kadar az olan batılıların yüz binleri bulan Pers askerleri karşısındaki umutsuzluğa kapılmadan duruşları, mücadele ruhları ve zafer naraları abartmakla kalınmıyor. Bir yerde biz yenilmeyiz denilmektedir.
Özgür insan olduklarını, kimsenin kendilerini esir edemeyeceklerini sürekli vurgulayan film, Altan alta Pers gemilerindeki esir kürekçileri göstererek; Perslerin ne kadar zalim ve acımasız olduğu esirlerin ayak ve ellerin pragandalı halini kanlar içinde gösterirken; Yunan gemilerindeki kürekçilerin el ve ayakları bağlı değil, aksine temiz, kansız, yıpranmamış halde. Bu karşılaştırma iki üç defa sessizce seyirciye sunuluyor.
İşin komik tarafı ise, Perslerin Yunanlı yakıp, yıkmalarını aslen yunanlı olan ama Perslerin safında komutan olan bir kadının, sırf intikam almak için savaş açmış olmasıdır. Yine ilginç Perslerin hepsi çirkin tasavvur edilirken, bu kadın komutan güzel ve albenili sunulmuştur.
Yine Yunanlıların, kadınla ve makam mevki verilerek kandırılarak ülkelerini satmayacaklarını özellikle altını çizmişlerdir. Özgürlük bir kadından ve makamdan daha önemlidir ve hiçbir şeyle değiştirilemez.
300 Spartalı tamamen batının çirkin ve despot tarihini temize çıkarmak ve geçmişi örnekleyerek bugün doğu ülke ve insanlarına haddinizi bilin biz böyle bir geçmişi olan insanlarız diyerek, mesaj veriyor. Ayrıca görsel yolla, doğu ülke insanlarına doğuyu kötüleyerek, işte sizin gerçek yüzünüz böyle diyerek, doğunun kendi tarihinden tiksinmesini sağlama çabası var.
Osman Tatlı
osmantatli@gmail.com
Filmin Künyesi:
300: Bir İmparatorluğun Yükselişi/ 300: Rise of an Empire 2014 ABD /
IMDB Puanı: 6.9/10
Tür: Aksiyon, Dram, Fantastik
Yönetmen: Noam Murro
Senaryo: Kurt Johnstad
Oyuncular: Sullivan Stapleton,
Eva Green, Lena Headey
Süre: 1 saat 42dakika
